Uprawa grzybów jadalnych w ogrodzie – czy to możliwe?

Jeszcze kilkanaście lat temu temat grzybów w ogrodzie nie cieszył się dużym zainteresowaniem. Dziś coraz więcej ogrodników i miłośników natury odkrywa, że to nie tylko możliwe, ale także wyjątkowo praktyczne!

To również doskonały sposób na zagospodarowanie cienistych, wilgotnych fragmentów ogrodu – często zbyt nieatrakcyjnych dla tradycyjnych roślin ozdobnych czy warzyw.

Grzyby jadalne – które jemy najczęściej i co nam dają?

W Polsce co roku zbieramy dziesiątki gatunków grzybów jadalnych. Można nawet powiedzieć, że grzybobranie to nasz mały sport narodowy. Najchętniej zbierane i spożywane to:

• borowiki (w tym borowik szlachetny – prawdziwek),

• podgrzybki, koźlarze, maślaki, kurki, rydze, czubajki,

• boczniaki, które coraz częściej hoduje się w warunkach domowych.

Grzyby to świetne źródło witamin z grupy B, potasu, żelaza, cynku, błonnika i przeciwutleniaczy. Wbrew popularnym mitom, są lekkostrawne dla osób zdrowych. W kuchni roślinnej ceni się je szczególnie za naturalny smak umami – będący smaczną alternatywą dla mięsa.

Grzyby lecznicze – superfood z tradycji Wschodu w Twoim ogrodzie

Poza popularnymi grzybami jadalnymi warto wspomnieć o gatunkach o właściwościach prozdrowotnych, które od wieków wykorzystywane są w medycynie tradycyjnej, zwłaszcza chińskiej i japońskiej, a obecnie prowadzonych jest wiele badań potwierdzających załozenia medycyny tradycyjnej.

Należy jednak pamiętać, że grzyby te – choć obiecujące – nie mogą zastępować zrównoważonej diety ani leczenia farmakologicznego. Przed zastosowaniem jakichkolwiek suplementów diety zawierających ekstrakty grzybowe należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej.

Do najpopularniejszych grzybów ze wschodu, kótre możesz uprawiać w ogrodzie możemy zaliczyć:

• Ganoderma lucidum (reishi, lakownica lśniąca) – stosowana w Azji jako środek wspomagający odporność,

• Hericium erinaceus (lion’s mane, soplówka jeżowata) – stosowany jako superfood wspomagający układ nerwowy, koncentrację, a także procesy regeneracyjne mózgu.

• Cordyceps sinensis – w tradycyjnej medycynie chińskiej przypisuje mu się właściwości zwiększające witalność i ogólną wydolność organizmu.

Choć niektóre z nich można uprawiać także w ogrodzie lub w domu, wymagają bardziej zaawansowanych warunków. Warto jednak się nimi zainteresować – są obecnie uznawane za jedne z najbardziej obiecujących superfoods.

Uprawa grzybów jadalnych w ogrodzie – jak zacząć?

Zanim rozpoczniesz przygodę z domową uprawą grzybów, poznaj kilka podstawowych zasad:

• Wybieraj gatunki łatwe w uprawie: boczniaki i twardziaki (shiitake) są idealne na początek.

• Nie przesuszaj miejsca uprawy – grzyby potrzebują wilgoci do wzrostu.

• Sadź je w cieniu – idealne miejsca, w zależności od uprawianego gatunku, to przestrzenie pod drzewami, przy ogrodzeniu, altanie czy kompostowniku.

Co jest potrzebne do uprawy grzybów w ogrodzie?

Zanim rozpoczniesz swoją przygodę z uprawą gryzbów jadalnych, może Ci się wydawać, że potrzebujesz do tego celu drogiego i specjalistycnzego sprzętu. Nic bardziej mylnego! Aby skutecznie uprawiać grzyby jadalne we własnym ogrodzie, potrzebujesz:

• odpowiedniego rodzaju grzybni (mikoryzowej lub na słomie/drewnie),

• właściwego stanowiska: wilgotne, zacienione miejsce z drzewami liściastymi,

• cierpliwości – niektóre grzyby owocują dopiero po 12–24 miesiącach,

• naturalnych materiałów dostępnych w Twoim ogrodzie: pnie, drewno, kompost, słoma, ziemia ogrodowa.

Grzyby na słomie, balotach i drewnie – najłatwiejsza opcja uprawy grzybów w ogrodzie

Najprostszy sposób na domową hodowlę grzybów to wykorzystanie gotowych balotów słomy lub drewnianych pni z zaszczepioną grzybnią. Idealnie nadają się do tego:

• boczniak różowy – Pleurotus djamor (ang. Pink Oyster Mushroom)

• boczniak cytrynowy – Pleurotus citrinopileatus (ang. Golden Oyster Mushroom)

• boczniak królewski – Pleurotus eryngii (ang. King Oyster Mushroom)

• pieczarka dwuzarodnikowa – Agaricus bisporus (ang. Button Mushroom, White Mushroom, lub Champignon)

• twardziak jadalny (shiitake) – Lentinula edodes (ang. Shiitake Mushroom)

• zimówka aksamitnotrzonowa – Flammulina velutipes (ang. Velvet Shank).

Hodowla ta jest tania, niemal bezobsługowa, a pierwsze zbiory można uzyskać już po kilku tygodniach. Wystarczy odpowiednio wilgotne i zacienione miejsce w ogrodzie.

Sprawdź cenę

Sprawdź cenę

Mikoryza i szczepionki grzybowe – poziom zaawansowany

Dla bardziej ambitnych ogrodników istnieje możliwość zastosowania szczepionek mikoryzowych – specjalnej grzybni współpracującej z korzeniami drzew i roślin. Mikoryza to naturalna symbioza grzybów z systemem korzeniowym, dzięki której rośliny lepiej pobierają wodę i składniki mineralne.

W takim wariancie możesz spróbować uprawiać gatunki leśne – jak borowiki, maślaki, gąski czy podgrzybki. Trzeba jednak wiedzieć, że ten typ uprawy:

• wymaga odpowiednich drzew liściastych (np. brzoza, dąb, sosna),

• może nie przynieść efektu przez kilka sezonów,

• potrzebuje cierpliwości i dobrych warunków gleby, a także regularnego podlewania.

Grzyby nie tylko na talerzu? Zobacz kolekcję botaniki!

Grzyby to nie tylko smak i zdrowie – to również inspiracja artystyczna. Kolekcje z motywami grzybowymi od botaniki to wyjątkowa seria ubrań i akcesoriów z ręcznie ilustrowanymi wizerunkami borowików, czubajek kani, czy nawet muchomorów czerwonych. Znajdziesz tam:

• koszulki i bluzy z naturalnych materiałów,

• ceramiczne kubki z ilustracjami grzybów,

• torby i plakaty inspirowane leśną estetyką,

• unikatowe prezenty dla grzybiarzy i miłośników natury.

Projekty powstają we Wrocławiu z dbałością o szczegóły i poszanowanie środowiska. To świetny pomysł na prezent – nie tylko dla pasjonatów mykologii!

Pola Wasilewska − magistrantka Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, współtwórczyni Szkolnego Koła Naukowego “Armillaria”, miłośniczka przyrody i grzybów wielkoowocnikowych.