Czy dynia i kabaczek należą do tej samej rodziny? Czyli o zagadkach dyniowatych

Czy dynia i kabaczek należą do tej samej rodziny? Czy dynia to warzywo, a może bardziej owoc? Jest jej bliżej do jagody czy ogórka? Z rodziną dyniowatych wiąże się wiele ogrodniczych i botanicznych zagadek.

W naszym artykule postaramy się odpowiedzieć na nurtujące Cię pytania, a także zachęcić do jedzenia tej niezwykle różnorodnej, bogatej w składniki odżywcze rodziny. Pokażemy Ci także sprawdzone przepisy na sernik z dyni, zupę z dyni czy zdrowy dyniowy makaron.

Rodzina dyniowatych

Rodzina dyniowatych obejmuje wiele różnorodnych odmian dyni, które można podzielić na dwie zwyczajowe grupy:

• dynie ozdobne,
• dynie jadalne.

Ozdobne dynie, choć piękne, zazwyczaj nie nadają się do jedzenia, ale doskonale sprawdzają się jako dekoracje w domach i ogrodach. Do najpopularniejszych odmian jadalnych należą m.in.:

• dynia piżmowa, która charakteryzuje się delikatnym, słodkawym smakiem i kremową konsystencją,
• dynia olbrzymia, znana ze swoich imponujących rozmiarów i zastosowania w przetworach oraz ciastach,
• dynia żołędziowa, o orzechowym smaku, która idealnie nadaje się do pieczenia,
• dynia hokkaido, której miąższ jest niezwykle aromatyczny, a co więcej, można spożywać ją ze skórką.

Fascynujący świat rodziny dyniowatych

Rodzina dyniowatych (Cucurbitaceae) to niezwykle różnorodna grupa roślin, która dostarcza nie tylko atrakcyjnych wizualnie, ale także smacznych owoców. W jej obrębie znajdują się zarówno popularne warzywa, takie jak dynia i kabaczek, jak i słodkie owoce, takie jak melony. Dzięki swoim właściwościom odżywczym i kulinarnym dynie i kabaczki stają się nieodłącznym elementem zdrowej diety. W poniższych pytaniach i odpowiedziach przyjrzymy się bliżej charakterystyce tej fascynującej rodziny roślin.

Czy dynia i kabaczek należą do tej samej rodziny?

Tak, zarówno dynia, jak i kabaczek należą do tej samej rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Oprócz dyni i kabaczka, do tej rodziny zalicza się również cukinię, ogórki oraz melony. Ta fascynująca różnorodność stała się dla nas na tyle inspirująca, że postanowiliśmy stworzyć nowy wzór akcesoriów, który celebruje piękno tych roślin. Na grafikach znajdziesz cukinię, dynię, dynię hokkaido, patisona oraz arbuza – pełne kolorów i detali, które oddają ich wyjątkowy charakter.

Sprawdź cenę

Sprawdź cenę

Projekt został stworzony przez utalentowaną wrocławską artystkę Roksanę Orfin-Grabowską, a wszystkie akcesoria są produkowane w Polsce. Chcemy, aby te wzory przypominały o bogactwie natury i pozwalały dostrzec piękno, jakie kryje się w każdej z tych roślin.

Czy dynia to warzywo, a może bardziej owoc?

Jeśli zastanawiasz się, czy dynia to warzywo czy owoc, już spieszymy z odpowiedzią. Pod względem botanicznym dynia jest owocem, ponieważ rozwija się z kwiatów rośliny i zawiera nasiona. W kuchni jednak często traktowana jest jak warzywo ze względu na swój smak i zastosowanie kulinarne.

Czy dyni bliżej do jagody czy ogórka?

Botanicznie dynia to rodzaj owocu znany jako jagoda (dokładniej, dynia to pepo, czyli specjalny rodzaj jagody), podobnie jak ogórek. Oznacza to, że dynia i ogórek mają podobne struktury owoców, a obie rośliny należą do rodziny dyniowatych.

Skąd pochodzi dynia zwyczajna?

Dynia zwyczajna (Cucurbita pepo) pochodzi z Ameryki Środkowej, a dokładniej z terenów dzisiejszego Meksyku.

Była uprawiana przez rdzennych mieszkańców tego regionu już około 7 tysięcy lat temu, zanim została rozpowszechniona na inne kontynenty. Dynia, obok kukurydzy i fasoli, stanowiła ważny element diety prekolumbijskich cywilizacji, takich jak Majowie czy Aztekowie. Dopiero po odkryciu Ameryki przez Europejczyków w XVI wieku, dynia trafiła do Europy, gdzie stopniowo zyskała popularność w uprawie i kuchni.

Czy dynia jest zdrowa?

Dynia jest nie tylko smacznym, ale i bardzo zdrowym warzywem, które warto wykorzystywać w kuchni ze względu na swoje liczne właściwości odżywcze. Zawiera bogactwo beta-karotenu, który przekształca się w witaminę A, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Działa on jako silny przeciwutleniacz, chroniący przed wolnymi rodnikami, które mogą przyczyniać się do rozwoju wielu chorób. Dodatkowo, dynia dostarcza organizmowi cennych minerałów, takich jak cynk i potas, które wspierają układ odpornościowy i prawidłowe funkcjonowanie serca.

W 100 g dyni znajduje się zaledwie kilkadziesiąt kcal, co czyni ją idealnym składnikiem diety wspomagającej utrzymanie prawidłowej masy ciała. Dzięki obecności błonnika pokarmowego dynia wspomaga przemianę materii, a witamina C zawarta w tym warzywie wzmacnia odporność i przyspiesza regenerację organizmu. Co więcej, dynia nie zawiera cholesterolu, co czyni ją idealnym wyborem dla osób dbających o zdrowie serca i naczyń krwionośnych. Zawarty w niej kwas foliowy wspiera prawidłowe zapotrzebowanie na witaminy w codziennej diecie. Nie można też zapomnieć o lecytynie, która korzystnie wpływa na pracę mózgu i układu nerwowego.

Co przygotować z dyni?

Dynia to warzywo o wszechstronnym zastosowaniu, które można z powodzeniem wykorzystać w kuchni na wiele sposobów. Ze względu na jej aromat o lekko orzechowym posmaku, dynia doskonale sprawdza się w różnorodnych daniach. Jednym z najpopularniejszych pomysłów jest zupa krem – gęsta i kremowa, idealna na chłodniejsze dni. Można także przygotować puree z dyni, które świetnie nadaje się jako baza do innych potraw, np. do placków czy racuchów.

Warto również upiec dynię, co wydobywa jej słodkawy smak, idealny do sałatek z dodatkiem dressingu. Dla fanów bardziej wytrawnych smaków, dobrym pomysłem są wegańskie kotlety z dyni, które można przygotować z puree lub startego miąższu. Na słodko i słono – dynię można przetwarzać także w postaci domowych przetworów na zimę. Dzięki swoim właściwościom zdrowotnym, dynia powinna znaleźć stałe miejsce w diecie każdego z nas, bo możliwości na to, jak ją wykorzystać, jest naprawdę wiele! Poniżej przedstawimy najciekawsze z nich.

Makaron z dyni makaronowej

Makaron z dyni makaronowej to wyjątkowe danie, które zaskakuje swoją lekkością i delikatnym smakiem. Nitki dyni, przypominające klasyczny makaron, mają subtelnie orzechowy posmak, który idealnie łączy się ze słodko-kwaśnymi pomidorkami i świeżym szpinakiem. Chrupiące, uprażone pestki dyni dodają przyjemnej tekstury i głębszego aromatu.

Składniki na makaron z dyni makaronowej

• 1 kg dyni makaronowej,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• 2 ząbki czosnku,
• 200 g pomidorków koktajlowych,
• 100 g szpinaku,
• 50 g parmezanu,
• sól i pieprz do smaku
• 50 g pestek dyni.

Przygotowanie makaronu z dyni makaronowej

1. Rozgrzej piekarnik do 200°C.
2. Przekrój dynię makaronową na pół wzdłuż i usuń nasiona.
3. Posmaruj wnętrze dyni oliwą z oliwek, ułóż ją na blasze do pieczenia skórką do dołu i piecz przez 30–40 minut, aż miąższ będzie miękki.
4. W dużej patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj czosnek i smaż przez około 1 minutę.
5. Dodaj pomidorki koktajlowe i smaż przez kilka minut, aż zmiękną.
6. Dodaj szpinak (jeśli używasz mrożonego, gotuj, aż się rozmrozi, jeśli świeżego, dodaj na koniec).
7. Dopraw solą i pieprzem do smaku.
8. Po upieczeniu dyni użyj widelca, aby wyciągnąć miąższ, tworząc „nitki” makaronu.
9. Dodaj „makaron” z dyni do patelni z sosem i delikatnie wymieszaj.
10. Podawaj od razu, posypane startym parmezanem, uprażonymi pestkami dyni oraz świeżą bazylią lub pietruszką.

Zupa krem z dyni

Zupa krem z dyni to prawdziwa uczta dla podniebienia. Jej kremowa konsystencja delikatnie otula kubki smakowe, a subtelnie słodki smak dyni doskonale komponuje się z ziołowym aromatem. Dodatek marchewki wprowadza delikatną słodycz, natomiast chrupiące pangratatto kontrastuje z aksamitną strukturą zupy, dodając przyjemnej tekstury.

Składniki na aksamitną zupę krem z dyni

• 1 kg dyni (najlepiej Hokkaido, dzięki temu oszczędzisz czas na obieranie dyni ze skórki),
• 1 cebula,
• 2 ząbki czosnku,
• 1–2 marchewki,
• 1 litr bulionu,
• 200 ml śmietany kremówki,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• sól i pieprz do smaku.

Na pangratatto do zupy krem z dyni

• 50 g bułki tartej,
• 1 łyżka oliwy z oliwek,
• sól i pieprz do smaku,
• opcjonalnie: świeże zioła (np. tymianek, rozmaryn) do smaku.

Przygotowanie zupy krem z dyni

1. W dużym garnku rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż przez kilka minut, aż cebula stanie się szklista.
2. Dodaj pokrojoną dynię i marchewki, smaż przez 5–7 minut, mieszając.
3. Wlej bulion warzywny do garnka i zagotuj, następnie zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu przez około 20–25 minut, aż warzywa będą miękkie.
4. Po ugotowaniu zupy, użyj blendera ręcznego i zmiksuj zupę na gładki krem.
5. Dodaj śmietanę kremówkę i dokładnie wymieszaj i dopraw solą oraz pieprzem do smaku.
6. W małej patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj bułkę tartą, sól, pieprz i ewentualnie zioła, smaż na złoty kolor, często mieszając.
7. Podawaj zupę gorącą, posypaną pangratatto i uprażonymi pestkami dyni.

Pola Wasilewska − magistrantka Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, współtwórczyni Szkolnego Koła Naukowego “Armillaria”, miłośniczka przyrody i grzybów wielkoowocnikowych.