Wrzos zwyczajny

Calluna vulgaris

Wrzos pospolity albo wrzos zwyczajny – to niewielka krzewinka należącą do rodziny wrzosowatych (Ericaceae Juss.) o zdrewniałych łodygach i zimozielonych, łuskowatych listkach. Jedyny gatunek z rodzaju wrzos – jest pospolity w Polsce, jak również w całej Europie, Azji i Afryce. Wrzos może rosnąć zarówno na suchych piaskach, jak i torfowiskach, warunkiem jednak jest uboga i kwaśna gleba o pH 3,5–5,0, wrzos jest gatunkiem wskaźnikowym takich gleb.

Wyprostowane pędy dorastają do ok. 40 cm wysokości, rozrastając się tworzą zwarte, poduchowate kępy. Liście koloru jasnozielonego – zimą pod wpływem mrozu mogą się przebarwiać na pomarańczowo lub czerwono. Najbardziej efektowne są miododajne kwiaty wrzosu – pojedyncze, kielichowate, tworzące gęste, jednostronne grona na wzniesionych kłosach – w kolorach lilioworóżowych. Wrzosy kwitną od lipca do późnej jesieni, najintensywniejsza pora kwitnienia przypada na wrzesień – stąd wywodzi się nazwa tego miesiąca.

Choć krajobraz wrzosowiska kojarzy się ze Szkocją, nie trzeba jechać aż tak daleko aby podziwiać jesienią fioletowe pola. Najpiękniejsze wrzosowiska w Polsce możemy oglądać na Pomorzu Zachodnim, między miejscowościami Borne Sulinowo i Kłomino. Rozciąga się tam rezerwat Diabelskie Pustacie, a wrzosowiska powstały w miejscu dawnego poligonu wojskowego. Przemkowskie Wrzosowiska, zlokalizowane na terenie Nadleśnictwa Przemków są z pewnością jednymi z najpiękniejszych w Polsce. W okresie kwitnienia przyciągają swoją liliowo-fioletową barwą i miodowym zapachem, niezliczone ilości pszczół. Efektem jest miód wrzosowy, który został wpisany przez Komisję Europejską do Rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. W okolicach wsi Mostówka niedaleko Warszawy znajduje się przepiękne wrzosowisko, jedno z największych w Polsce, obejmuje teren około 400 hektarów.